Het is nu al bijna vier maand geleden dat deze blog een update kreeg. En inmiddels zien we de systeemcrisis evolueren tot een absolute ramp.
Een kort overzicht. De ECB leende voor 1.000 miljard euro uit (LTRO) aan de Europese banken. Na drie jaar moeten ze dit bedrag met 1% intrest terug bezorgen aan de ECB. Begin dit jaar zagen we om die reden een spectaculaire stijging van de beurs. Alle problemen waren eventjes vergeten en de ‘verslaafde’ was content een serieuze ‘shot’ te krijgen. Overheidsobligaties van de periferie werden gretig ingekocht door de zuid erse EU-landen (het is te zeggen: hun banken). In eerste instantie daalde de rente van die overheidsobligaties (respectievelijk Spanje en Italië).
Maar toen werd het infuus afgesloten, werd die 1.000 miljard euro ‘verbruikt’ en kreeg de markt in de gaten dat het enkel erger is geworden! Zo kwam Spanje in het vizier. Waarom? Omdat hun banken immense verliezen lijden door de vastgoedcrisis (niet enkel de overheid zit er in de rats maar ook nog eens hun banken), er een bankrun aan de gang is (100 miljard euro de eerste drie maanden van dit jaar afgehaald, wat moet dat nu niet zijn?) en de recessie door de besparingsgolf hard toeslaat. Nog nooit is de werkloosheid in Spanje zo hoog geweest. Die mensen moeten een uitkering krijgen en kunnen weinig tot niet meer consumeren. Door deze situatie is de rente van de overheidsobligaties terug de hoogte ingeschoten tot bijna zeven procent! Dat is het absolute alarmpeil wat wil zeggen dat een land hulp van buitenaf moet krijgen (= het IMF en de EU). Dus de banken die het LTRO-geld gebruikten om obligaties in te kopen staan nu met dat geld ook nog eens in de schulden! Stijgt de rente dan daalt de waarde van hun staatspapier! Moody’s en Fitch verlaagden de Spaanse rating tot net boven de rommelstatus… een klein kind weet dat dit niet meer op te lossen valt en dat er defaults uit de bus gaan komen. Zal de ECB die 1.000 miljard euro ooit terugzien? Ik denk het niet…
En daarbij, wie durft nog staatsobligaties kopen als je merkt dat de investeerders verplicht 100 miljard euro moesten kwijtschelden om het schuldensaldo van Griekenland te verminderen? Wel, ik alvast niet! Dat vertrouwen zijn ze kwijt!
En het wordt nog erger. Vorige week besliste de EU om liefst 100 miljard euro te pompen in het failliete Spaanse bankensysteem. Elke Eu-lidstaat levert een bijdrage. In het geval van ons land gaat het om 3,5 tot 4 miljard euro (in totaal leenden we reeds 11 miljard euro uit om ondermeer de bodemloze put in Griekenland te vullen, Portugal en de Ierse bankencrisis te stutten). Guys, dit is weggesmeten geld! De privé moet je maar failliet laten gaan! Een ander negatief gevolg is dat de ratingbureaus de helpende landen hun rating zal verlagen aangezien hun overheidsschuld groter wordt door de zwakke landen te helpen. Een lagere rating is gelijk aan een hogere intrest bij het ontlenen van geld op de markt… (diepe zucht).
En wie wordt het volgende slachtoffer in deze saga? Italia, Italia, Italia!
Vandaag moeten de Grieken opnieuw gaan kiezen aangezien in mei het politieke establishment door het volk werd afgestraft. Dat establishment is vroeger op het lumineuze idee gekomen om de partij met de meeste stemmen te belonen met 50 extra zetels in het Parlement. Dit ‘super democratische’ idee (en wel met een diep sarcastische ondertoon) dreigt nu tegen hun eigen voordeur te schoppen. Het links-radicale Syriza zal waarschijnlijk nipt die verkiezingen winnen en zij zijn absoluut tegen het opgelegde besparingsbeleid door het IMF en de EU. Zodus, wordt Grexit nu eindelijk een feit? Dat hoop ik, maar het zal waarschijnlijk nog niet voor onmiddellijk zijn. Het is zeker niet onmogelijk dat Nea Demokratia als winnaar uit de bus komt. Als ze 1 zetel meer kunnen veroveren kunnen ze het besparingsbeleid verder zetten. Maar welk gratuit geweld dit zal uitlokken op straat lijkt me een onomkeerbaar gegeven. Immers, het IMF en de EU vragen nog meer besparingen, dus hoe zal het volk daarop reageren?
Wel nieuw is het begrip ‘Grexit’, door de media uitgevonden... Vorig jaar was het volk nog absoluut niet rijp voor zo’n soort uittrede, het was zelf onbespreekbaar. Enkel ‘simpelaars’ opperden zo’n ideeën. Maar vandaag de dag zijn zowel economen, politici, de media als het volk zich bewust dat zo’n realiteit met de dag dichter komt. Het bewustwordingsproces is eindelijk goed aan het rijpen. Hierbij ga ik nog verder! Op een gegeven ogenblik gaan we landen als Spanje, Italië en Portugal bij de Euro-club moeten los laten! Is dat een ramp? Op korte termijn wel. Maar waarom zouden die landen op langere termijn, als alle financiële problemen zijn opgekuist, niet terug aan onze voordeur mogen bellen om toe te treden?
Solidariteit kent immers zijn grenzen! Landen die een gezond evenwichtig financieel beleid voerden kunnen toch niet blijven die landen stutten die daar absoluut geen respect voor hadden? Veel respect voor Duitsland en mevrouw Merkel! Niet dat ik hun binnenlands beleid zomaar toejuich (op concurrentieel vlak kent Duitsland op sommige vlakken de laagste lonen van de EU) maar ze slaagden er de laatste tien jaar toch in om hun begroting telkens in evenwicht te houden en niet nodeloos geld uit te geven. Als een goede huisvader ging ze met haar middelen om, zoals ik en vele anderen dat thuis leerden.
Nee, de oplossing op korte termijn blijft hard maar lijkt me de beste manier om geen bijkomende schulden op te stapelen en het systeem volledig te vernietigen. Laat een hoop banken failliet gaan en bescherm de spaarvermogens van de burgers. Plus gooi enkele landen uit onze muntunie zodat ze terug hun eigen sterk gedevalueerde munten kunnen invoeren. Pijnlijk, hard en niet echt de leukste manier om als politicus mee te communiceren. Wie durft tonen dat hij een echt leider is zonder valse verwachtingen te scheppen? Wie durft onze Unie op die manier te helpen? Wie durft enkele offers te maken om een groot ideaal te beschermen?
